دارو امسال گران میشود؟ | کمبود دارو نهایتا تا ۵ ماه قابل تحمل است | واردات دارو روی هواست | طلب ۲۰ هزار میلیارد تومانی شرکتهای پخش
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۸۴۷۱۹
همشهریآنلاین - پروانه بندپی: سال گذشته، سال خوبی برای حوزه دارو نبود و وزارت بهداشت نتوانست به اوضاع دارویی کشور سر و سامان دهد. مشاهدات و نیز گفتگو با فعالان حوزه دارو نشان میدهد که این روند به سال ۱۴۰۲ هم کشیده شده و و اگر زودتر تصمیم درستی از سوی دولت گرفته نشود، بحران کمبود دارو تشدید خواهد شد و نظام سلامت کشور به خطر خواهد افتاد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از سوی دیگر احتمال افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی قیمت دارو در کشور طی سال جاری وجود دارد. هرچند دولت اصرار دارد و تمام تلاش خود را میکند که قیمتها پایین بماند تا پرداختی از جیب مردم ببیش از این افزایش نیابد، اما صنایع دارویی بارها اعلام کردهاند که بدون اصلاح قیمتها، ادامه تولید ممکن نیست.
درحالحاضر تعدادی از تولیدکنندگان دارو دچار ورشکستگی رسیدهاند و آنهایی هم که مشغول فعالیت هستند، تولیدات خود را تا حد زیادی کاهش دادهاند. چراکه هم مشکل نقدینگی دارند، هم دولت به موقع پول آنها را نمیپردازد، هم مواد اولیهی تولید دارو گران شده و هم قیمت مواد بستهبندیِ دارو هر سال طی چند نوبت افزایش مییابد.
روزی که بودجه سال ۱۴۰۲ طرح دارویاری روی ۶۹ هزار میلیارد تومان بسته و در مجلس تصویب شد، کارشناسان هشدار دادند که با این بودجه، دارو در سال ۱۴۰۲ وارد بحران شدیدتری میشود. اتفاقی که حالا در آستانه رخ دادن است. هفته گذشته رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در این خصوص اعلام هشدار کرد و با بیان این که «ذخایر استراتژیک دارویی کشور بسیار پایین است»، گفت: «مساله کمبود دارو را در نامهای به رئیسجمهور هشدار دادهایم و منتظر تصمیمگیری وی هستیم و اگر جواب نگیریم، حتما مسائل را با مقام معظم رهبری مطرح خواهیم کرد.»
بیشتر بخوانید؛
بودجه دارو تا مهرماه تمام میشود | منتظر تصمیمگیریِ رئیسجمهور هستیم | نگران سلامت مردمیم | ۴ سال است داریم کجدار و مریز پیش میرویم بودجه دارو ۲ برابر هم بشود پاسخگوی نیازهای کشور نیست | پیش بینی وضعیت دارو در سال آینده | قاچاق دارو روزانه شده استطرح دارویاری که با هدف اصلاح سیاستهای ارزی در حوزه دارو کلید خورد، قرار بود با انتقال یارانه دارو از طریق بیمهها به مردم، پوشش بیمهای داروها را افزایش دهد، داروهای بیشتری را زیر پوشش بیمهها ببرد و قیمت دارو را بدون افزایش پرداخت از جیب مردم، به سمت واقعی شدن سوق دهد تا بازار دارو سامان بگیرد. اما با گذشت چند ماه از اجرای این طرح، بازار دارویی کشور دوباره دچار کمبود شد و حتی داروهایی مانند آنتیبیوتیکها و سرم کمیاب شدند.
یکی از چالشهای مهم طرح دارویاری از همان ابتدا تامین بهموقع اعتبارات آن عنوان شد. مسئولان سازمان غذا و دارو از همان اول اعلام کردند که در صورت عدم تامین اعتبار دارویاری که در سال ۱۴۰۱ معادل ۷۳ هزار میلیارد تومان تعیین شده بود، تامین دارو با خطر جدی مواجه خواهد شد و دیگر نمیتوان تامین داروی مردم را بدون افزایش پرداختیِ مردم تامین کرد. آنها همچنین تاکید کردند که اعتبارات طرح دارویاری باید حتما به موقع به سازمانهای بیمهگر تخصیص یابد تا آنها بتوانند به موقع طلب داروسازان را بپردازند. وگرنه با مشکلات متعددی روبرو خواهیم شد. اتفاقی که در عمل رخ داد و گره بازار دارویی کشور کورتر شد.
ذخیره دارویی کشور خیلی کم است/ واردات دارو هم روی هوا استمجتبی بوربور، نائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در گفتگو با همشهریآنلاین، درباره دلایل وجودِ مشکلات در بازار دارویی کشور میگوید: متاسفانه هیچ انسجامی بین واحدهای مربوط به دارو مثل سازمان غذا و دارو، بانک مرکزی، گمرک و ... وجود ندارد. این در حالی است که ذخایر دارویی کشور بسیار کم است و واقعا در حد خوبی نیست. از نظر اقتصادی هم به این موضوع که تورم شامل صنعت داو و تامین دارو هم شده، هیچ توجهی نمیشود.
بوربور میگوید: وضعیت ناگوار دارو روز به روز دارد بیشتر خودش را نشان میدهد. به طوری که چند روز پیش رئیس کمیسیون بهداشت مجلس، در این رابطه برای رئیسجمهور نامه نوشت و صدایش درآمد. انجمن داروسازان کشور هم در اعتراض به وضع موجود نامه نوشته است. اعتراض اتحادیه تولیدکنندگان دارو را هم چند روز پیش داشتیم.
به گفته نائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، از آخر بهمن ۱۴۰۱ تا الان تخصیص ارز به دارو انجام نشده است. یعنی از آن زمان، انتقال و دادن ارز از سیستم بانک مرکزی صورت نگرفته که تامینکنندگان مواد اولیه، تجهیزات پزشکی و مواد ساختهشده بتوانند پول این کالاها و مواد را بپردازند. وقتی شما نمیتوانید ارز را واریز کنید، تمام مواد و کالاها و واردات آنها با مشکل مواجه میشود.
بوربور، علت تخصیص نیافتن ارز به دارو از بهمن پارسال تاکنون را تغییر نرخ ارز از ۴۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان عنوان میکند و ادامه میدهد: الان واردات دارو هم روی هوا است. واردات دارو سه گروه اصلی دارد؛ داروی ساختهشده، تجهیزات پزشکی و مواد اولیهی موردنیاز صنعت دارو. الان هر سهی اینها گیر کردهاند. معلوم است که هیچ کالایی چه برای تولید محصولِ ساختهشده و چه برای عرضه به بازار وجود ندارد و هرچه هست، برای قبل از بهمن ۱۴۰۱ است.
برنامه مدونی برای تامین دارو وجود ندارد/ طلب ۲۴ هزار میلیاردی صنایع دارویی از دولتنائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو میگوید: مشکل این است که هیچ برنامه مدونی برای رسیدگی به وضعیت دارو در بدنه و شاکله دولت وجود ندارد و ما ندیدیم. موضوع این است که گاهی اوقات بیبرنامهایم اما گاهی اوقات سازمانها و نهادها علیه همدیگر کار میکنند. الان مشکل، این است.
بوربور میگوید: درحالحاضر صنایع دارویی کشور مبلغ ۲۴ هزار میلیارد تومان (همت) از دولت طلب دارند. بانکها هم تسهیلات نمیدهند. یعنی همین الان به شرکتهای دارویی بگویند ارز هست، بروید کالاهایتان را بیاورید، بیش از ۹۰ درصد این شرکتها به دلیل مشکل نقدینگی این امکان را ندارند. تولیدکنندگان نه ماده دارند و نه پول. پول هم میخواهند از دولت بگیرند، دولت نمیدهد و میگوید صبر کنید. طرح دارویار هم که در بودجه امسال (سال ۱۴۰۲) ۴۰ هزار میلیارد تومان کسر بودجه دارد و فقط ۶۹ هزار میلیارد تومان است! پارسال هم بودجه این طرح ۲۰ هزار میلیارد تومان کم بود.
این فعال حوزه دارو ادامه میدهد: پارسال دولت به صورت اضطراری به بانکها دستور داد که ۱۵ هزار میلیارد تومان به صنایع دارویی وام پرداخت کنند اما این موضوع فقط در حد حرف باقی ماند و بانکها فقط هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان (۱.۵ همت) وام به شرکتهای داروساز دادند! بانکها اعلام کردند ما ۵ هزار میلیارد تومان وام دادیم و بعد کاشف به عمل آمد که صحت ندارد و ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان از آن مربوط به وامهای قبلی بوده که تمدید شده بود. یعنی مبلغ وام توسط بانکها از ۱۵ هزار میلیارد تومان رسید به هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان! تازه هدف از پرداخت این وام فقط حفظ وضع موجود بود تا سال (سال گذشته) را بدون دردسر دارویی بگذرانیم. موضوع تلختر این است که در این مدت دولت مدام از تولیدکنندگان دارو خریده اما پولشان را نداده است. خب آن تولیدکننده که کمرش میشکند.
قیمتگذاری دستوریِ دارو وضعیت را بدتر میکند/ مطالبات را نمیپردازند اما انتظار تولید دارندنائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو از احتمال افزایش قیمت دارو در سال جاری خبر میدهد و میگوید: وزیر بهداشت در جلسهای گفت ما برنامه افزایش قیمت دارو نداریم ولی صنایع دارویی خواستار افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی دارو هستند و میگویند اگر افزایش قیمت نداشته باشیم، نمیتوانیم تولید کنیم. تولیدکنندگان میگویند پولمان را که نمیدهید، بانکها که وام نمیدهند، ارز که مشکل دارد، از این طرف هم حقوق کارگری حدود ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده، حاملهای انرژی و نهادههای تولید هم که گران شده، هزینههای جاری زندگی هم که سر به فلک کشیده است. خب تولیدکننده این وسط باید چه بکند؟
بوربور با تاکید بر این نکته که قیمتگذاری دستوری وضعیت را بدتر میکند، میگوید: اتحادیه تولیدکنندگان و نیز واردکنندگان دارو میگویند اگر قیمت دارو بالا نرود، ما نمیتوانیم با ضرر کار انجام بدهیم. اگر قیمتگذاری دارو اصلاح نشود، چگونه از تولیدکنندگان انتظار دارند که بدون سود و حتی گاهی با ضرر اقدام به تولید کنند؟
این فعال حوزه دارو میگوید: جالب این است که از نظر ارزش بازار، ۵۵ درصد تولید بازار دارویی ایران در دست تامین اجتماعی، برکت و سرمایهگذاری بانک ملی است که همگی دولتی هستند. بیشتر صنایع دارویی ما در بورس هستند و بالای سرشان هیات مدیره و دولت است و اگر در بورس ضررده باشند، دولت بازخواستشان میکند. خب با این وضعیت معلوم است که نمیتوانند به کار ادامه بدهند. وقتی وضعیت شرکتهای دولتی این است، دیگر وضعیت شرکتهای خصوصی گفتن ندارد. متاسفانه دولت مطالبات را پرداخت نمیکند اما انتظار دارد که تولید ادامه داشته باشد.
پیشبینی وضعیت دارو در سال ۱۴۰۲/ کمبود دارو را نهایتا تا ۵ ماه میشود تحمل کردنائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو درباره پیشبینی وضعیت دارو در سال ۱۴۰۲ توضیح میدهد: پیشبینی ما از وضعیت دارو در سال ۱۴۰۲ کمبود دارو، گرانی دارو و آشفتگی و تشدید بحران برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی است. قبلا گفتم و هنوز هم میگویم که با اعتبار ۶۹ هزار میلیارد تومانی که در بودجه سال ۱۴۰۲ برای دارو تعیین شده و نیز با توجه به مشکلات دیگر، امسال در بهترین و خوشبینانهترین حالت تا ۴ - ۵ ماه اول سال میتوانیم وضعیت کمبود دارو را تحمل کنیم و بعدش کمبودهای دارویی بدتر میشود.
بوربور میگوید: در این میان صد رحمت به سازمان غذا و دارو که حداقل منفعل نیست و دارد تمام تلاش خود را میکند تا وضعیت بازار دارو را بهتر کند. البته این سازمان، متولی اصلی حوزه دارو است و تلاشش طبیعی است. ولی مشکل این است که کار یک سازمان نیست و حل مشکلات، کار چند سازمان دولتی است که لازم است با هم همکاری کنند. درحالیکه الان نه برنامه مدونی برای رسیدگی به وضعیت دارو در بدنه دولت مشاهده میشود و نه سازمانهای مختلف دولتی با هم انسجام دارند.
این فعال حوزه دارو ادامه میدهد: الان وضعیت شرکتهای پخش دارو هم خیلی بغرنج است. طبق گزارش اتحادیه توزیعکنندگان دارو، شرکتهای پخش دارو الان بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان از داروخانهها و مراکز درمانی دولتی و بیمارستانهای متعلق به تامین اجتماعی طلب دارند و نمیتوانند طلب خود را بگیرند. ۹۰ درصد از این طلبها مربوط به سال ۱۴۰۱ و ۱۰ درصد از آن هم مربوط به قبل از آن است.
نائب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو میگوید: الان یک هفته است که سازمان غذا و دارو دارد تحرکات پرتلاشی انجام میدهد و دارد به در و دیوار میزند که مسئولان را متوجه بحران دارو کند تا هرچه زودتر تصمیم درستی بگیرند. ما امیدواریم تلاششان به نتیجه برسد اما اگر نتیجه ندهد، مطمئن باشید اتفاقی که گفتم، در بازار دارو رخ میدهد. اصلا شک ندارم.
کد خبر 758352 منبع: همشهری آنلاین برچسبها سازمان غذا و داروی ایران دارومنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: سازمان غذا و داروی ایران دارو هزار میلیارد تومان سازمان غذا و دارو وضعیت دارو در سال دارو در سال ۱۴۰۲ صنایع دارویی طرح دارویاری بازار دارویی دارویی کشور واردات دارو وجود ندارد تامین دارو کمبود دارو بازار دارو قیمت دارو حوزه دارو پیش بینی دارو هم شرکت ها بانک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۸۴۷۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بلایی که با خوردن ۴ استامینوفن سرتان میآید
به گزارش خبرآنلاین، اگر عادت به مصرف داروهایی دارید، که پزشک آنها را تجویز نکرده و دلیل انتخابتان توصیهای دیگران است، باید بدانید که بروز علائم بیماری در همه افراد یکسان نیست و داروها هم پاسخگویی یکسان برای همه ندارند.
همشهری آنلاین در گزارشی نوشت: حذف ارز ترجیحی داروها، قیمت داروی بدون و نسخه یعنی OTCها را هم افزایش داده چون پوشش بیمهای ندارند. بهنظر میرسد که این افزایش قیمت تا حدودی افزایش بیرویه مصرف داروهای بدون نسخه را کنترل کرده باشد. این نکته را دکتر سیدعلی فاطمی، نایبرئیس سابق انجمن داروسازان ایران عنوان میکند. بهگفته این کارشناس حوزه دارو، مسکنها و داروهای سرفه بیشترین مصرف را بهعنوان داروهای OTC دارند. البته میزان مصرف این داروها در ایران و جهان تقریبا یکسان است و واقعی شدن قیمت این داروها پس از اصلاح سیاستهای ارزی و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ما را همرتبه بقیه کشورها از نظر میزان مصرف قرار داده است.
عوارض حاد و مزمن
فاطمی با اشاره به فرهنگ خرید دارو بدون ردوبدل شدن اطلاعات بیمار عنوان میکند: برای فروش دارو به بیمار یا هر فرد مراجعهکننده باید شرح حال کامل و مشکل به دکتر داروخانه ارائه شود، اما خرید داروهای بدون نسخه در داروخانههای کشور در حالی انجام میشود که هیچ شرحی درباره بیماری و داروی مورد نیاز بیماران رد و بدل نمیشود. این فرهنگ تقریبا بین مردم جا افتاده و آنها هم نیازی به ارائه این توضیحات نمیبییند و مستقیما دارو را مطالبه میکنند. داروساز هم براساس ضوابطی که وجود دارد، این داروها را عرضه میکند.
او با تاکید بر این که داروهای OTC بهمعنای صددرصد بیخطر نیستند، ادامه میدهد: این داروها میتوانند عوارض حاد و مزمن هم داشته باشند. عوارض حاد آنهایی هستند که مصرفکننده بلافاصله بعد از خوردن دارو با آن مواجه میشود و در عوارض مزمن هم فرد ممکن است سالها بعد با مشکلات ناشی از مصرف این داروها مواجه شود. بهعنوان مثال اگر کسی مشکلات کلیوی داشته باشد، با مصرف آنها بهتدریج دچار نارسایی میشود.
مصرف آسیبزای ۴ استامینوفن
فاطمی با اشاره به مصرف بالای استامینوفن در کشور بیان میکند: این دارو را مردم بهعنوان یک داروی بیضرر یا کمضرر میشناسند اما عوارض این دارو هم درصورت مصرف بی رویه قابل توجه است. اگر بیمار ۴ استامینوفن ۵۰۰ میلیگرمی در روز استفاده کند دچار مسمومیت کبدی یا کما خواهد شد.
او تاکید میکند: همین حالا حدود ۲۰۰ مسکن در فهرست دارویی کشور وجود دارد که همه آنها درصورت خرید بدون نسخه باید طبق دستور و توصیه پزشک داروخانه مورد مصرف قرار بگیرد که شاهد چنین چیزی هم نیستیم.
عفونت را خودسرانه درمان نکنید
این کارشناس دارویی درباره عوارض مصرف خودسرانه داروهای بدون نسخه عنوان میکند: برخی در مواجهه با اسهال بهدنبال داروهای بدون نسخه برای رفع مشکل هستند، اما موارد عفونی اسهال را نباید با مصرف خودسرانه دارو، درمان کرد. باید عفونت موجود در بدن فرد درمان شود. در این باره بیمار نباید اقدام به مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها هم کند چون آنتیبیوتیک جزو داروهای OTC نیست.
عوارض نسل قدیم سرماخوردگیها
فاطمی با اشاره به این که داروهای OTC برای سرماخوردگی یا حساسیتهای فصلی نسل قدیم و جدید دارند، توضیح میدهد: نسل قدیم این داروها خوابآوری شدید دارند و فرد درصورت مصرف بیشاز اندازه آنتیهیستامینها در فعالیت کاری و رانندگی با مخاطراتی مواجه میشود. نسل جدید این داروها خوابآوری کمتری دارند اما OTC نیستند و باید از سوی پزشک تجویز شوند.
داروی توصیهای نخرید
به گفته این کارشناس دارویی، فرهنگ بد دیگری که در کشور ما وجود دارد این است که فرد دارویی که استفاده و تجربه مصرف آن را دارد، به دیگران توصیه میکند.
فاطمی در توضیح بیشتر بیان میکند: این فرهنگ غلطی است چون حتی سردرد در افراد یکسان نیست و برای خرید داروی مسکن باید شرح حال از سوی دکتر داروخانه گرفته شود. نکته مهم این است که هر درد یا سردردی با هر مسکنی برطرف نمیشود. به همین دلیل انواع و اقسام مسکنها در بازار دارویی کشور وجود دارد و پزشکان یا دکتر داروخانه میتوانند بر اساس نیاز بیمار آن را تجویز کند. دردهای قاعدگی، مفاصل یا سردرد با مسکنهای متفاوت، پاسخگویی مختلف دارند، تجویز بهاصطلاح عمه و خاله برای مصرف داروها، به هیچ وجه توصیه نمیشود.
نظر پزشک را بپرسید
فاطمی با بیان این که تداخلات دارویی هم باید مدنظر قرار بگیرد، عنوان میکند: تداخلات دارویی درباره داروهای OTC اهمیت زیادی دارد. این داروها با داروهای انعقاد خون تداخل مصرف دارند.
او ادامه میدهد: فرد مبتلا به بیماریهای قلبی که داروی وارفارین استفاده میکند نباید داروهای OTC را بدون تجویز پزشک مصرف کند. حتی مصرف همزمان آنتیبیوتیک و مسکن هم میتواند کارایی آنها را تحتتأثیر قرار دهد.
به گفته این کارشناس دارویی، اوتیسیها همچنین میتوانند جذب ویتامین را مختل کنند و به همین دلیل کسانی که مصرف بالایی در داروها دارند باید از دکتر داروخانه درباره تداخلات دارویی اطلاعات لازم را بگیرند تا اثربخشی داروی اصلی که استفاده میکنند کمتر نشود و مشکلاتی برای بیماران ایجاد نکند.
فاطمی با بیان این که خواندن بروشورهای دارویی هم اهمیت زیادی دارد، عنوان میکند: البته فرهنگ خواندن بروشور یا دستور مصرف داروها در ایران کمرنگ است و به نوعی مردم توجهی به آنها ندارند. بررسیها نشان میدهد که درصد کمی از مردم هنگام خرید دارو، بروشور آن را مطالبه و مطالعه میکنند یا درباره دارو اطلاعات کامل را از مسئول فنی یا دکتر داروخانه میگیرند. درحالیکه این مسئله اصل ضروری خرید دارو است و باید از عوارض جانبی، میزان مصرف و احتمال تداخل آن با داروهای دیگر مطلع شد.
او تاکید میکند: توصیه جدی این است که هر نوع داروی بدون نسخه الزاما از داروخانه و با نظر دکتر داروخانه تهیه شود. درصورت عدمدسترسی به بروشور داروها، سایت های معتبر در اینترنت منابع خوبی برای کسب اطلاعات لازم هستند. این منابع معتبر به راحتی در دسترس مصرفکنندگان قرار دارد و میتوان هشدارهای دارویی را در آنها مطالعه کرد.
این کارشناس دارویی هشدار میدهد که استفاده طولانیمدت از داروهای OTC توصیه نمیشود چون میتواند هم عوارض جانبی داشته باشد و هم برخی از آنها بهتدریج اثربخشی خود را از دست خواهند داد.
اثر معکوس برخی داروها
اینطور گفته میشود که مصرف مداوم داروها باعث کاهش اثربخشی آنها میشود و فاطمی در این باره میگوید: این مسئله درباره همه داروهای OTC صدق نمیکند. مثلا درباره آنتیبیوتیکها اگر بدون نسخه تهیه و بدون تجویز پزشک مصرف شود، باکتریهای بدن با آنها سازگاری پیدا میکند و باید آنتیبیوتیکهای قویتر تجویز شود.
او ادامه میدهد: در برخی داروهای ضداسهال و ضداحتقان بینی هم این مسئله وجود دارد و اگر زیاد استفاده شود میتواند اثر معکوس هم داشته باشد. داروهای ضدیبوست هم میتوانند این شرایط را بهوجود بیاورند. عمده آنها گیاهی هستند و بهتر است هر چند وقت یکبار تغییر کنند.
۴۷۲۳۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900064